Beton to najczęściej wykorzystywane tworzywo podczas budowy domu – to on jest głównym składnikiem, z jakiego powstaną ściany i fundamenty budynku. Wytrzymałość konstrukcji w dużym stopniu będzie zależała od tego, jakiej klasy betonu użyto. Rodzaj tworzywa należy dostosować między innymi do typu budowli, ilości pięter oraz do warunków gruntowych panujących na działce. W celu określenia typu surowca testuje się jego odporność na ściskanie. Jak przebiega badanie wytrzymałości betonu?
Klasa wytrzymałości betonu
Klasę wytrzymałości betonu określa się na podstawie ogólnoeuropejskiej normy PN-EN 206.2014. Klasyfikuje ona surowiec jako zwykły, lekki lub ciężki. Jednostką “mierzalności” podczas określania odporności betonu na ściskanie jest albo próbka o kształcie walcowatym o średnicy 150 mm i wysokości wynoszącej 300 mm albo próbka sześcienna o boku o długości 150 mm. Beton zwykły w normie PN-EN 206.2014 oznacza się jako C16/20. Jak rozszyfrować ten skrót? Litera C odnosi się do angielskiego compressive strength, co w tłumaczeniu oznacza wytrzymałość na ściskanie. Liczba 16 to wartość wytrzymałości oznaczonej na walcach, natomiast 20 to wytrzymałość oznaczona na próbce sześciennej. W Polsce zazwyczaj do badania wytrzymałości betonu na ściskanie używa się próbek sześciennych.
Badanie wytrzymałości betonu
Do badania wytrzymałości betonu wykorzystuje się dwie metody – prasę wytrzymałościową lub młotek Schmidta. Pierwsza z nich określana jest jako niszcząca. Badanie należy rozpocząć od pobrania próbek ze zrobu. Ich wytrzymałość na ściskanie określa się dopiero po 28 dniach, bowiem aż tyle czasu potrzeba, by struktura materiału ustabilizowała się – w tym celu używa się specjalnej prasy, za której pomocą miażdży się próbkę. Znając wartość siły, która zniszczyła beton oraz docisk, można wyznaczyć wytrzymałość betonu. Badania wykonywane za pomocą młotka Schmidta są z kolei nieinwazyjne – podczas ich wykonywania próbki nie ulegają zniszczeniu. Sam młotek to ręczny przyrząd, który dokonuje pomiaru w oparciu o analizę zmiany energii bijaka sprężynowego po odbiciu się od badanej powierzchni.
Od czego zależy wytrzymałość betonu?
Na wytrzymałość betonu, czyli jego odporność na ściskanie ma wpływ wiele różnych parametrów, między innymi:
- skład surowca wynikający z rodzaju i uziarnienia kruszywa,
- rodzaj i ilość cementu,
- warunków środowiska podczas jego pielęgnacji,
- sposobu i czasu obciążenia,
- wieku betonu,
- kształtu próbek.
Ponieważ zmiennych jest tak wiele, zazwyczaj z jednego zrobu pobiera się kilka próbek – norma PN-EN 206.2014 mówi, że powinno ich być minimum 6, a optymalnie 12.15.
Wykonanie badania wytrzymałości betonu pozwala określenie jego odporności na ściskanie. Wyniki dają też możliwość jednoznacznego określenia, czy mieszanka betonowa spełnia wymogi dotyczące określonej w dokumentacji budowy wytrzymałości. Określenie parametrów surowca według zapisów normy PN-EN 206.2014 jest konieczne przed wypuszczeniem danej serii na rynek – fakt ten pokazuje, jak istotna jest wytrzymałość betonu dla bezpieczeństwa całej budowli.
