Wiedza o stopniu plastyczności gruntu jest bardzo przydatna w wielu sytuacjach. Tego typu badania przeprowadza się nie tylko przed rozpoczęciem budowy, ale korzystają z nich między innymi rolnicy, chcący uzyskać plony najwyższej jakości.

Stopień plastyczności gruntu

Stopień plastyczności gruntu wyznacza się poprzez badanie jego wilgotności. Pojęcie to nieodzownie wiąże się z granicami ich konsystencji – chodzi tu o zawartość wody, która oddziałuje na zmianę gęstości podłoża. Grupa, do której zostanie zakwalifikowany dany grunt zależna jest między innymi od zawartości koloidalnej. Wyróżniamy cztery stopnie aktywności gruntów: nieaktywne, przeciętnie aktywne, aktywne oraz bardzo aktywne. Istnieje również podział, ze względu na spoistość. Wszystko to jest związane z siłą, jaka potrzebna jest, aby oddziaływać na określone grunty.

Jak ocenić konsystencję gruntów spoistych?

Oznaczenie granicy konsystencji gruntów spoistych (inaczej nazywana granicą Atterberga) prowadzi się w warunkach laboratoryjnych i w celu jej oznaczenia należy wykonać badanie wilgotności naturalnej gruntu, badanie plastyczności gruntu (metoda wałeczkowania) oraz badanie granicy płynności (metoda Casagrande). Poszczególne badania wykonuje się w następujący sposób:

• badanie wilgotności naturalnej gruntu – próbkę gruntu w stanie naturalnym umieszcza się w tyglu, następnie suszy się ją w temp. 110 ͦC w suszarce laboratoryjnej celem oznaczenia jego wilgotności naturalnej (opis oznaczenia powyżej);
• badanie plastyczności gruntu – badany grunt wałeczkuje się za pomocą gołych dłoni aż do odpowiedniego spękania, następnie próbę suszy się w temp. 110 ͦC w suszarce laboratoryjnej;
• badanie granicy płynności – badany grunt rozrabia się z wodą destylowaną do odpowiedniej konsystencji, wykonuje się pomiar w aparacie Casagrande, następnie próbę/próby suszy się w temp. 110 ͦC w suszarce laboratoryjnej. Jako wartość granicy płynności przyjmuje się wilgotność pasty gruntowej, w której wykonana bruzda zlewa się na dł. 10 mm i wys. 1 mm.

Na podstawie tego zestawu badań uzyskujemy wskaźnik plastyczności oraz stopień plastyczności gruntu.

Dlaczego warto przeprowadzić takie badania?

Jak wcześniej wspominaliśmy, badania związane z konsystencją gruntów często przeprowadza się w budownictwie np. przed rozpoczęciem budowy domu. Badania te bardzo często wchodzą w zakres badań geotechnicznych, będących w większości przypadków podstawowymi badaniami. Dzięki nim mamy pewność, że budynek będzie stał w bezpiecznym miejscu, a także uda się uniknąć na przykład pękających ścian.

Wiedza o konsystencji gruntów spoistych ma bardzo szerokie zastosowanie w wielu różnych dziedzinach. Świetnie sprawdzą się w przypadku większych gospodarstw rolnych, w których dużą rolę odgrywa nie tylko ilość wyprodukowanych plonów, lecz również ważna jest ich jakość. Wiele informacji dają nam również w sytuacji, kiedy planujemy rozpocząć budowę.