Przeprowadzenie badań geotechnicznych pozwala na uzyskanie wielu informacji o działce, na której wkrótce ma rozpocząć się budowa. Oprócz ujawnienia wad gruntu na danej parceli, pozwala ono też określić skład chemiczny ziemi oraz poznać stosunki wodne panujące w glebie. Jedną z najważniejszych informacji dotyczących hydrologii działki jest tak zwana kapilarność gleby. Co oznacza to pojęcie?
Na czym polega kapilarność gleby
Kapilarność gleby wiąże się z procesami przemieszczania się cząsteczek wody w strefie aeracji, czyli pomiędzy powierzchnią a zwierciadłem wód podziemnych. W tym pasie ziemi wolne przestrzenie między skałami wypełniane są powietrzem i wodą w różnych postaciach, między innymi wodą kapilarną. Ich ilość zmienia się zależnie od warunków panujących w środowisku, a także wraz z wysokością, gdyż im bliżej do powierzchni, tym mniej cieczy znajduje się w wolnych przestrzeniach strefy aeracji.
Sam proces przemieszczania się wody powyżej lustra złóż podziemnych wiąże się z działaniem sił kapilarnych, które wpływają na przyczepność pojedynczych kropel do ścian tak zwanych kanalików kapilarnych i ich przemieszczanie się ku górze – jest to kapilarność czynna. Siostrzane do niej zjawisko to kapilarność bierna, która polega na utrzymywaniu się cząstek wody kapilarnej na osiągniętym wcześniej poziomie, mimo obniżenia się zwierciadła wód podziemnych.
Jak sprawdzić kapilarność gleby
Aby sprawdzić kapilarność gleby należy przeprowadzić badania geotechniczne gruntu, których wyniki pozwolą określić stosunki wodne panujące na danej działce. Testy te są wykonywane przez geologów, którzy jak nikt inny znają się na procesach zachodzących w głębi ziemi. Badanie gruntu specjalista zaczyna od wykonania w kilku miejscach działki odwiertów w celu pobrania próbek gruntu, które następnie są poddawane szczegółowej analizie pod kątem grubości poszczególnych warstw gleby oraz obecności związków chemicznych. Wyniki badań geotechnicznych pozwalają odpowiedzieć nie tylko na pytania o kapilarność gleby, ale pozwalają też na określenie innych parametrów gruntu.
Dlaczego warto sprawdzić kapilarność gleby
Posiadając już wiedzę na temat tego, czym jest kapilarność gleby, warto zastanowić się również nad korzyściami, jakie płyną z przeprowadzenia odpowiednich badań i poznania właściwości gruntu działki, na której zaplanowana jest budowa. Ma to szczególne znaczenie, jeśli projekt budynku obejmuje piwnicę, albowiem procesy przemieszczania się cząstek wody w glebie powodują zmiany jej wilgotności. Jeśli te wahania będą osiągały skrajne wartości, może to wpływać na konstrukcję ścian piwnicy nie tylko ją osłabiając, ale przyczyniając się też do powstawania grzybów. Jeśli przed wybudowaniem pomieszczenia dysponuje się wiedzą na temat potencjalnych zagrożeń związanych ze stosunkami wodnymi gruntu, można zastosować technologie, które będą im przeciwdziałać. Wiedza o kapilarności gleby jest przydatna również przy planowaniu upraw roślin na działce – na dużą skalę lub na użytek domowy. Określenie hydrologii działki w tym przypadku umożliwia rozsądne rozmieszczenie gatunków, tak aby maksymalnie wykorzystać panujące w glebie warunki.
Kapilarność to pojęcie związane bezpośrednio z fizyką i zachowaniem się cieczy w specyficznych warunkach – może więc wydawać się, że jest to termin dość odległy od zagadnień związanych z budową domu czy też geotechniką. Nic bardziej mylnego, gdyż kapilarność gleby wpływa bezpośrednio na właściwości gruntu, dlatego też wiedza o tym, jak wygląda podłoże hydrologiczne działki może mieć duże znaczenie przy działalności rolniczej oraz podczas budowy domu.
